Jak skutecznie leczyć neuropatię cukrzycową? Zalecenia Ekspertów Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego.

Neuropatia cukrzycowa to najczęstsze powikłanie cukrzycy, które dotyczy średnio 28,5% chorych na cukrzycę, a jej występowanie tylko w nieznaczonym stopniu uzależnione jest od typu cukrzycy. I tak w przypadku pacjentów chorych na cukrzycę typu 1 neuropatia występuje u 22,7% chorych, a dla cukrzycy typu 2 to powikłanie doskwiera 32,1% osób.

Częstość występowania neuropatii zależy głównie od dwóch czynników. Pierwszy to wiek - tylko 5 % pacjentów w grupie wiekowej 20-29 lat ma rozpoznaną neuropatię cukrzycową, natomiast w grupie seniorów (70-79 lat)  to już 44,2% osób. Drugim czynnikiem jest czas trwania cukrzycy, im dłużnej pacjent choruje, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia neuropatii cukrzycowej:

- cukrzyca trwająca krócej niż 5 lat – 20,8% chorych ma stwierdzoną neuropatię

- leczenie cukrzycy powyżej 10 lat – wzrost odsetka pacjentów z neuropatią do poziomu 36,8%.

Według Ekspertów z Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego (ADA) do skutecznego leczenia neuropatii cukrzycowej należy stosować terapię łączoną: objawową oraz przyczynową. Ważne jest zarówno łagodzenie objawów aby poprawić komfort życia chorego, jak i leczenie ukierunkowane na patomechanizmy powstawania neuropatii cukrzycowej, czyli zastosowanie benfotiaminy i kwasu alfa-liponowego.

Bardzo istotne jest wczesne wykrycie rozwijającej się neuropatii cukrzycowej, tym bardziej, że u około 50% pacjentów neuropatia rozwija się bezobjawowo i pacjent nie zgłosi nic niepokojącego. Tylko w połowie przypadków pacjenci odczuwają nieprzyjemne objawy neuropatii cukrzycowej, takie jak: mrowienie, drętwienie, czy uczucie przeszywającego prądu, piekącego lub palącego bólu.

W opinii Ekspertów z ADA terapia łączona to lepsze rezultaty leczenia: łagodzenie bólu neuropatycznego aby pomóc doraźnie oraz redukcja patogenetycznych szlaków metabolizmu nadmiaru glukozy aby przeciwdziałać rozwojowi neuropatii cukrzycowej.

Jedną z substancji wymienionych przez Ekspertów z ADA jest benfotiamina, czyli pochodna witaminy B1 (tiaminy), która jest lepiej wchłaniana przez organizm. Przeprowadzone badania potwierdzają 5 razy wyższą biodostępność benfotiaminy w porównaniu do zwykłej tiaminy i to właśnie benfotiamina zalecana jest zarówno przez Polskie Towarzystwo Diabetologiczne, jak i przez Ekspertów z Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego.

Pierwszym lekiem w Polsce zawierającym benfotiaminę była Benfogamma , która w mniejszej dawce 50 mg jest lekiem wydawanym bez recepty (OTC). Benfogamma dostępna jest w opakowaniach 50 lub 100 drażetek.

Nazwa produktu leczniczego: Benfogamma (Benfothiaminum), 50 mg. Skład jakościowy i ilościowy: 1 tabletka drażowana zawiera 50 mg benfotiaminy (Benfothiaminum). Postać farmaceutyczna: tabletki drażowane. Wskazania do stosowania: Leczenie i zapobieganie skutkom niedoborów witaminy B1 w organizmie. Niedobór witaminy B1 może wystąpić w następujących przypadkach: nieprawidłowym żywieniu ubogim w witaminę B1, karmieniu pozajelitowym, intensywnej diecie odchudzającej (głodowej) i hemodializie; przewlekłym alkoholizmie (alkohol blokuje wchłanianie witaminy B1) i w powikłaniach wynikających z przewlekłego alkoholizmu. Dawkowanie i sposób podawania: Zazwyczaj dawka wynosi: w celach zapobiegawczych: 1 tabletka drażowana 1-2 razy w tygodniu; w celach leczniczych: 1 tabletka drażowana 1-3 razy na dobę. Tabletki drażowane należy popijać wodą. Nie rozgryzać; nie żuć. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość (alergia) na benfotiaminę, tiaminę lub którakolwiek z substancji pomocniczych. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania: Benfotiamina jest dobrze tolerowana i nieznane są sytuacje, w których powinny być zachowane środki ostrożności. Produkt leczniczy Benfogamma zawiera sacharozę, syrop glukozowy, makrogologlicerolu hydroksystearynian. Działania niepożądane: W pojedynczych przypadkach może wystąpić wysypka, prawdopodobnie jako reakcja nadwrażliwości. Przez zażyciem należy upewnić się, czy nie minął termin ważności podany na opakowaniu. Przedawkowanie: Nie ma doniesień o przedawkowaniu produktu leczniczego Benfogamma. Podmiot odpowiedzialny: Wörwag Pharma GmbH & Co. KG, Flugfeld-Allee 24, 71034 Böblingen, Niemcy. Pełna informacja o leku dostępna na życzenie. Informacja medyczna: Woerwag Pharma Polska Sp. z o.o. ul. Dziekońskiego 1, 00-728 Warszawa, tel. 22 863 72 81, fax 22 877 13 70. Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 8614, wydane przez Ministra Zdrowia. Kategoria dostępności: Lek wydawany bez recepty.

Piśmiennictwo:

1.  Pop-Busui R, Ang L, Boulton AJM, et al. Diagnosis and Treatment of Painful Diabetic Peripheral Neuropathy. American Diabetes Association 2022, https://professional diabetes.org/monographs#PDN. 2. Karnafel W. Benfotiamina w profilaktyce, w praktyce i w przyszłości; Kreo Warszawa 2013. 3. Bubko I., Gruber B.M., Anuszewska E.L. Rola tiaminy w chorobach neurodegeneracyjnych; Postepy Hig Med Dosw (online), 2015; 69: 1096-1106. 4. ChPL Benfogamma. 5. Schreeb K.M., Freudenthaler S., Vormfelde S.V. at all; Comparative bioavailability of two witamin B1 preparations: benfotiamine and tiaminę mononitrate. Eur. J. Clin. Pharmacol. 1997, 52, 319-320. 6. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą 2023 – stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego; Curr Top Diabetes, 2023;3(1):1-140.