Na całym świecie częstość występowania cukrzycy stale rośnie. Jednym z najczęstszych i najcięższych jej powikłań jest polineuropatia czuciowo-ruchowa (DSPN), która dotyka mniej więcej jednego na trzech pacjentów z cukrzycą.

„Chociaż odpowiada za znaczną zachorowalność, zwiększone ryzyko śmiertelności, obniża jakość życia i zwiększa koszty opieki zdrowotnej, nadal DSPN jest nieodpowiednio diagnozowana i leczona”, ubolewa prof. dr hab. Dan Ziegler z Niemieckiego Centrum Diabetologicznego na Uniwersytecie Heinricha Heinego w Düsseldorf.

Dlatego, aby zaradzić temu problemowi, międzynarodowy zespół składający się z 15 ekspertów zajmujących się leczeniem neuropatii opracował International Consensus Recommendations z zaleceniami ułatwiającymi badania przesiewowe, diagnostykę i leczenie DSPN w praktyce klinicznej, które zostały opublikowane w „Diabetes Research and Clinical Practice”, oficjalnym czasopiśmie Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej (IDF).

Neuropatia cukrzycowa objawia się uszkodzeniem nerwów w obszarze somatycznym i/lub autonomicznym obwodowego układu nerwowego. Polineuropatia czuciowo-ruchowa (DSPN) jest najczęstszą postacią dotykającą około jednej trzeciej populacji chorych na cukrzycę. Ból, parestezje i drętwienie stóp lub nóg są typowymi objawami DSPN. Z powodu tych objawów, ale także z powodu powikłań, owrzodzenia stóp, znacznie pogarsza jakość życia pacjentów. Prawie jedna czwarta pacjentów z cukrzycą cierpi na ból neuropatyczny, który określany jest jako piekący, palący lub przeszywający. Jednak około połowa pacjentów dotkniętych DSPN pozostaje bezobjawowa. Zarówno bolesne, jak i bezbolesne DSPN są predyktorami zwiększonej liczby powikłań i ryzyka zgonu. Eksperci, współpracujący z prof. Ziegler’em twierdzą, że pomimo tych poważnych konsekwencji, DSPN wciąż pozostaje niediagnozowana i niedostatecznie leczona. Z tego powodu eksperci specjalizujący się w neuropatii cukrzycowej z Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii, Europy Wschodniej, Rosji, Bliskiego Wschodu i USA spotkali się na wirtualnej konferencji z okazji Światowego Dnia Walki z Cukrzycą w celu opracowania i opublikowania zgodnych zaleceń oraz algorytmów do badań przesiewowych, diagnozy i leczenia DSPN w praktyce klinicznej.

Autorzy podkreślają, że uszkodzenie nerwów często zaczyna się we wczesnych stadiach cukrzycy, zarówno w małych, jak i dużych włóknach nerwowych. Dlatego ważne jest, aby zbadać oba rodzaje włókien nerwowych odpowiednimi testami: na przykład funkcję dużych włókien nerwowych przez badanie odczuwania wibracji i funkcję małych włókien przez badanie odczuwania bólu. Eksperci podkreślają, że każda obustronna nieprawidłowość w badaniu przesiewowym wskazuje na DSPN i może wymagać bardziej rozbudowanych procedur diagnostycznych oraz że używanie zwalidowanych kwestionariuszy do oceny objawów neuropatycznych jest tak samo ważne, jak dokładna zróżnicowana diagnoza.

W opracowanych wytycznych znalazła się między innymi benfotiamina (syntetyczna forma witaminy B1). Z uwagi na 5-krotnie większą biodostępność benfotiaminy w stosunku do tiaminy, to właśnie benfotiamina jest zalecana również przez Polskie Towarzystwo Diabetologiczne jako ukierunkowane na patomechanizm leczenie neuropatii cukrzycowej.

Pierwszym lekiem na polskim rynku zawierającym benfotiaminę była Benfogamma®. Co ważne, dawka 50mg benfotiaminy zawarta w Benfogamma® dostępna jest jako lek wydawany bez recepty. Idealnie sprawdzi się w leczeniu i zapobieganiu skutkom niedoborów witaminy B1 w organizmie.

Drugą dawką jest 300mg benfotiaminy wprowadzona w kwietniu 2018 jako Benfogamma Forte ze statusem leku na receptę i wskazana do leczenia neuropatii oraz zaburzeń sercowo-naczyniowych spowodowanych niedoborem witaminy B1. W przypadku wersji Forte konieczna jest zatem konsultacja lekarska.

Streszczenie International expert consensus recommendations dostępne pod adresem:

https://www.woerwagpharma.com/fileadmin/media/com/consensus_conference/woerwagpharma-literaturhighlight-ziegler-2021.pdf

Pełna wersja “Screening, diagnosis and management of diabetic sensorimotor polyneuropathy in clinical practice: International expert consensus recommendations”

dostępna po zeskanowaniu kodu QR                       

materiały opracowane przez Wörwag Pharma       

Reference:

Ziegler D, Tesfaye S, Spallone V, Gurieva I, Al Kaabi J, Mankovsky B, Martinka E, Radulian R, Nguyen KT, Stirban AO, Tankova T, Varkonyi T, Freeman R, Kempler P, Boulton AJM. Screening, diagnosis and management of diabetic sensorimotor polyneuropathy in clinical practice: International expert consensus recommendations. Diabetes Res Clin Pract. 2021 Sep 18:109063. doi: 10.1016/j.diabres.2021.109063

Nazwa produktu leczniczego: Benfogamma (Benfothiaminum), 50 mg. Skład jakościowy i ilościowy: 1 tabletka drażowana zawiera 50 mg benfotiaminy (Benfothiaminum). Postać farmaceutyczna: tabletki drażowane. Wskazania do stosowar witaminy B1 może wystąpić w następujących przypadkach: nieprawidłowym żywieniu ubogim w witaminę B1, karmieniu pozajelitowym, intensywnej diecie odchudzającej (głodowej) i hemodializie; przewlekłym alkoholizmie (alkohol blokuje wchłanianie witaminy B1) i w powikłaniach wynikających z przewlekłego alkoholizmu. Dawkowanie i sposób podawania: Zazwyczaj dawka wynosi: w celach zapobiegawczych: 1 tabletka drażowana 1-2 razy w tygodniu; w celach leczniczych: 1 tabletka drażowana 1-3 razy na dobę. Tabletki drażowane należy popijać wodą. Nie rozgryzać; nie żuć. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość (alergia) na benfotiaminę, tiaminę lub którakolwiek z substancji pomocniczych. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania: Benfotiamina jest dobrze tolerowana i nieznane są sytuacje, w których powinny być zachowane środki ostrożności. Produkt leczniczy Benfogamma zawiera sacharozę, syrop glukozowy, makrogologlicerolu hydroksystearynian. Działania niepożądane: W pojedynczych przypadkach może wystąpić wysypka, prawdopodobnie jako reakcja nadwrażliwości. Przez zażyciem należy upewnić się, czy nie minął termin ważności podany na opakowaniu. Przedawkowanie: Nie ma doniesień o przedawkowaniu produktu leczniczego Benfogamma. Podmiot odpowiedzialny: Wörwag Pharma GmbH & Co. KG, Flugfeld-Allee 24, 71034 Böblingen, Niemcy. Pełna informacja o leku dostępna na życzenie. Informacja medyczna: Woerwag Pharma Polska Sp. z o.o. ul. Dziekońskiego 1, 00-728 Warszawa, tel. 22 863 72 81, fax 22 877 13 70. Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 8614, wydane przez Ministra Zdrowia. Kategoria dostępności: Lek wydawany bez recepty.

Nazwa produktu leczniczego: Benfogamma Forte (Benfothiaminum), 300 mg. Skład jakościowy i ilościowy: 1 tabletka powlekana zawiera 300 mg benfotiaminy (Benfothiaminum); substancje pomocnicze: celul za mikrokrystaliczna, talk, powidon (K30), krzemionka koloidalna bezwodna, kroskarmeloza sodowa, glicerydy częściowe długołańcuchowe; skład otoczki (Opadry 07F28588): hypromeloza, talk, tytanu dwutlenek (E 171), glikol propylenowy, sacharyna sodowa. Postać farmaceutyczna: tabletki powlekane. Białe podłużne tabletki powlekane z linią podziału po obu stronach. Tabletkę można podzielić na równe dawki. Wskazania: Dorośli: leczenie potwierdzonego niedoboru witaminy B1; zapobieganie skutkom niedoboru witaminy B1, którego nie można skutecznie uzupełnić za pomocą diety, u pacjentów z grupy ryzyka; leczenie neuropatii i zaburzeń sercowo-naczyniowych spowodowanychniedoborem witaminy B1. Klinicznie rozpoznany niedobór witaminy B1 może wystąpić w następujących przypadkach: cukrzyca, niedobory diety i niedożywienie (np. beri-beri), długotrwałe żywienie pozajelitowe, intensywna dieta odchudzająca (głodowa), hemodializa, zaburzenia wchłaniania, przewlekły alkoholizm (kardiomiopatia spowodowana alkoholizmem, encefalopatia Wernickiego, zespół Korsakova), wzmożone zapotrzebowanie (np. ciążą i laktacja). Dawkowanie i sposób podawania: Dorośli: leczenie potwierdzonego niedoboru witaminy B1: jeśli lekarz nie zaleci inaczej, 1 tabletka (300 mg) na dobę. Zapobieganie skutkom niedoboru witaminy B1: zazwyczaj stosowana dawka początkowa wynosi ½ tabletki (150 mg) na dobę. Leczenie neuropatii i zaburzeń sercowo-naczyniowych spowodowanych niedoborem witaminy B1: zazwyczaj stosowana dawka początkowa wynosi ½ tabletki (150 mg) na dobę. Czas trwania leczenia określony jest przez odpowiedź na leczenie.Początkowo należy przyjmować produkt leczniczy Benfogamma Forte przez okres co najmniej 3 tygodni. Następnie dawka zależy od odpowiedzi na leczenie i wynosi ½ do 1 tabletki (150 mg do 300 mg). W przypadku braku odpowiedzi lub niewystarczającej odpowiedzi na leczenie niedoboru witaminy B1, należy ponownie rozważyć schemat leczenia. Dzieci i młodzież: nie ustalono skuteczności ani bezpieczeństwa stosowania produktu leczniczego Benfogamma Forte u dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat. Nie ma dostępnych danych. Osoby w podeszłym wieku: nie jest zalecane dostosowanie dawkowania u osób w podeszłym wieku. Pacjenci z zaburzeniem czynności nerek: u pacjentów z zaburzeniem czynności nerek można stosować normalne dawkowanie. Pacjenci z zaburzeniem czynności wątroby: nie ustalono bezpieczeństwa i skuteczności stosowania u pacjentów z zaburzeniem czynności wątroby. Tabletki powlekane należy połykać popijając dużą ilością płynu. Tabletki można przyjmować o dowolnej porze dnia. Tabletkę można podzielić na równe dawki. Interakcje z innymi lekami: Tiamina jest dezaktywowana przez 5-fluorouracyl, ponieważ 5-fluorouracyl hamuje fosforylację tiaminy do tiaminy pirofosforanu. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek z substancji pomocniczych. Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania: Brak. Działania niepożądane: zaburzenia układu immunologicznego: bardzo rzadko, reakcje nadwrażliwości (pokrzywka, wysypka), zaburzenia żołądka i jelit: bardzo rzadko. W badaniach klinicznych benfotiaminy, zaburzenia żołądka i jelit jak nudności i inne dolegliwości żołądkowo-jelitowe, udokumentowano w pojedynczych przypadkach. Jednak częstość występowania nie różniła się od tej w grupach placebo. Związek przyczynowy z benfotiaminą nie jest wystarczająco wyjaśniony i może być zależny od dawki. Przedawkowanie: Przy zalecanym aktualnie podaniu doustnym oraz szerokim zastosowaniu terapeutycznym, nie zanotowano przypadków przedawkowania. Podmiot odpowiedzialny: Wörwag Pharma GmbH & Co. KG, Flugfeld-Allee 24, 71034 Böblingen, Niemcy. Pełna informacja o leku dostępna na życzenie. Informacja medyczna: Woerwag Pharma Polska Sp. z o.o. 00-728 Warszawa, ul. J. Dziekońskiego 1, tel. 22 863 72 81, fax 22 877 13 70. Numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 23927, wydane przez URPLWMiPB. Kategoria dostępności: Lek wydawany na receptę.